Mensen over Luchthaven Twente

VTM koets voor Compacte luchthaven in het groen

Na – voor velen – ellenlange procedures en onderzoeken heeft de Vliegwiel Maatschappij Twente geadviseerd om op het terrein van de voormalige vliegbasis Twenthe een compacte luchthaven in het groen te ontwikkelen. Volgens wethouder Eric Helder is dit een eerste, maar belangrijke stap in het sluiten van dit uiterst complex dossier. “Voor de zomer zullen Gedeputeerde Staten van Overijssel en de Colleges van B&W van Enschede en Dinkelland het voorstel behandelen. In de herfst volgt behandeling in de beide gemeenteraden, Provinciale Staten en mogelijk ook de Tweede Kamer.” Hij verwacht dat, door de grondige en diepgaande voorbereiding, deze besluiten weloverwogen zullen kunnen worden genomen. Daardoor kan mogelijk nog dit jaar worden gestart met de aanbesteding van de exploitatie van de luchthaven en het uitwerken van de plannen. “Uiteraard moet er ook nog een luchtvaartbesluit door de Minister van Verkeer en Waterstaat worden genomen.”

Bij de voorbereiding tot besluitvorming is in weinig gevallen voor zo’n gedegen procedure gekozen als bij de toekomst van het Twentse luchthaventerrein. De Vliegwiel Maatschappij Twente (waarin het Rijk, de Provincie en de Gemeente Enschede participeren) ontwikkelde vier plannen, twee met en twee zonder een vliegveld. Voor een terrein zonder luchtvaart werd door een burgerinitiatief (Stichting Alternatieven) nog een derde variant ontwikkeld. Het plan voor een invulling zonder luchthaven, dat is gebaseerd op het ontwikkelen van care, health en wellness, werd uiteindelijk afgezet tegen een plan voor een compacte luchthaven in het groen.

Eric Helder is vooral blij met de gedegenheid van dit onderzoek. We hebben twee complete structuurvisies gemaakt en beide plannen door laten rekenen op gevolgen voor het milieu, de economie en de financiën. De beide eerste facetten wogen voor 40% mee; de financiële consequenties voor 20%.

“Het is niet verwonderlijk dat op het gebied van het milieu plan A (care, health en wellness) beter scoort dan de compacte luchthaven. Dit wordt meer dan teniet gedaan door de economische effecten en het grote verschil in werkgelegenheid die de plannen opleveren.” Financieel zit er weinig licht tussen beide varianten. De ‘health, care en wellness’-variant kent een grondwaarde van ca. 25 miljoen euro; die met een luchthaven zo’n 5 miljoen meer.” Voorwaarde is dat het Rijk (een deel van) de kosten voor het opruimen van vervuiling en niet-ontplofte munitie voor zijn rekening neemt. “Daarover moeten we nog flink in de slag met Den Haag.”

Luchtvaartgebonden industrie

Het door de VMT voorgestelde (en doorgerekende) variant voorziet in de vestiging van luchtvaartgerelateerde industrie. Hierbij wordt niet alleen gemikt op onderhoud van de vliegtuigen en het opleiden van technisch personeel (waarvoor maatschappijen al belangstelling hebben getoond), maar ook op industriële bedrijven en dienstverleners die sterk afhankelijk zijn van het vliegverkeer. “Over de concrete invulling moeten we nog verder met de Provincie om de tafel omdat men daar – terecht – ongerust is over de wildgroei van bedrijventerreinen. We willen daarnaast uiteraard zo min mogelijk bedrijvigheid uit andere Twentse gemeenten wegzuigen.”

Overlast

Dat een terrein zonder vliegveld minder geluidsoverlast veroorzaakt dan een met vliegtuigen is duidelijk. Maar ook daarover kan Eric Helde de bewoners van Oldenzaal en Hengelo gerust stellen. “We hebben de geluidscontouren laten doorrekenen en daaruit kunnen constateren dat de geluidscontour kan worden teruggebracht naar ongeveer een kwart van de militaire contour.” Deze contour is voldoende als het aantal passagiers van 1,2 miljoen per jaar doorgroeit naar 2,4 miljoen. We blijven een compacte luchthaven, die in niets kan worden vergeleken met vliegvelden als Schiphol.”

Ontsluiting

De bedrijvigheid zal worden geconcentreerd op de noordzijde van het terrein, waardoor een ontsluiting vanaf de A1 relatief eenvoudig is. “We willen starten met een ontsluiting via de bestaande weg bij Frans op ’n Bult (de Vliegveldstrat) en van daaruit een nieuwe toegang tot het terrein creëren. Uiteindelijk moet daar ook een afslag van de A1 komen. Of hierdoor een andere afslag zal verdwijnen of dat wordt gekozen voor parallelrijbanen met daaraan drie afslagen is nog niet duidelijk. “Voor het ontwikkelen van deze plannen is Rijkswaterstaat een belangrijke partner.”

Door deze concentratie aan de noordzijde van het gebied, strekken de plannen zich ook uit tot het grondgebied van de gemeente Dinkelland.

Ecologische hoofdstructuur

Doordat men – in beide gevallen – een evenwichtig plan wilde ontwikkelen, is ook voor de compacte luchthaven veel aandacht voor het milieu. Zowel aan de noord- als vooral ook aan de zuidzijde van de startbaan is ruimte voor de natuur. Dit vormt een onderdeel van de ecologische hoofdstructuur.

De plannen in de sfeer van health, care en wellness kunnen, wat Eric Helder betreft, niet volledig in de ijskast. “Naast woningbouw en recreatie is er op het terrein meer dan voldoende ruimte voor een ‘Kurort’ of instellingen in de sfeer van de revalidatie of wellness.”

Bron: VIT Nieuwsbrief juli 2009.

Tekst: Niko Wind.

Foto: Willem van Wanderveen.